-
1 jak
I 1. pron( w pytaniach) howjak dużo? — how much/many?
jak się masz? — how are you? (BRIT), how are you doing? (US)
jak wyglądam? — świetnie! — how do I look? — great!
jak się robi omlet? — how do you lub how does one make an omelette?
jak mu tam? — what-d'you-call-him?, what's-his-name? ( w zdaniach względnych)
zrobiłem, jak chciałeś — I did as you wanted
nie wiem, jak to zrobić — I don't know how to do it
2. conjnie wiem, jak ona wygląda — I don't know what she looks like ( w jakim stopniu)
( w porównaniach) astak jak... — (just) like...
jak go zobaczysz, pozdrów go — when you see him, say hello from me
widziałem (ją), jak wychodziła z biura — I saw her leave lub leaving the office
minęły już dwa lata, jak wyjechał — two years have passed since he left, ( jeśli) if, when
jak nie chcesz jechać, możesz zostać z nami — you can stay with us if you don't want to go
3. partjak nie dziś, to jutro — if not today then tomorrow
jak najlepiej/najszybciej — as well/soon as possible
II - ka; -ki; instr sg - kiem; m; ZOOLjak gdyby — as if, as though
* * *I.jak1adv. i conj.1. ( w pytaniach) how; jak dawno? how long ago?; jak daleko? how far?; jak długo? how long?; jak mu tam? what was his name?, what's his name?; jak ona wygląda? what does she look like?; jak się czujesz? how are you feeling; jak to? how so?, how do you mean?2. ( w pytaniach o instrukcje) how do I..., how does one...; jak dojść do dworca? how do I get to the station?; jak po niemiecku powiedzieć „dziękuję”? how do you say “thank you” in German?; jak się robi bigos? how do you make bigos?; jak to włączyć? how do you turn this thing on?; jak jej o czymś takim powiedzieć? how does/should one tell her about something like this?3. ( w zdaniach podrzędnych) how, as; wiem, jak to działa I know how this works; jest (akurat) takie, jak lubisz it's just the way you like it; nie wiem, jak wam podziękować I don't know how I can (ever) thank you.4. ( w wykrzyknieniach) how; jak tu cicho! how quiet (this place is)!; jak pięknie śpiewasz! how beautifully you sing!, what a great singer you are!5. (= kiedy, w chwili gdy) when; dam ci znać, jak przyjdzie/zadzwoni I'll let you know when she comes/calls; jak tylko... as soon as..., directly...6. (= jeśli) if; jak nie if not, unless; jak nie przestaniesz, (to)... if you don't stop..., unless you stop...; kto, jak nie ja/ty/my/on/ona who, if not me/you/ |us/him/her; jak nie teraz, to kiedy? if not now, when?7. (= dopóki) as long as; jak świat światem as long as the world keeps turning; jak żyję, nie widziałem czegoś takiego I've never seen brzydki jak noc (as) ugly as sin, butt ugly; (niezłe) jak na niego (not bad) for him; zimny jak lód (as) cold as ice; serce jak kamień heart of stone.9. (= dokąd) as far as; jak okiem sięgnąć as far as the eye can see.10. (z przymiotnikiem l. przysłówkiem w stopniu najwyższym) as... as possible; jak najprędzej/najszybciej/najlepiej as soon/fast/well as possible; jak najwięcej ( z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej) as much as possible; ( z rzeczownikiem w liczbie mnogiej) as many as possible.11. jak gdyby as if, as though, like; patrzył tylko, jak gdyby nie rozumiał he just stared as if he didn't understand.13. byle jak (= niestarannie) crudely, anything like it.8. ( przy porównaniach) as, for; any old way, any which way; (= słabo, źle) badly, poorly.14. ( w innych zwrotach) czuć się jak u siebie w domu feel at home; jak amen w pacierzu sure as death; jak Boga kocham! I swear to God!, honest to God!; jak cię widzą, tak cię piszą fine feathers make fine birds; jak jeden mąż as one (man); with one accord; (wszystko) idzie jak z płatka everything is coming up roses; jak po maśle smoothly; nie ma jak w domu (there's) no place like home; home sweet home; tak jak zawsze same as usual.II.jak2mazool. yak ( Bos grunniens).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jak
-
2 jak
1. pron1) (zaimek pytajny) howjak się masz? — (familiar sg) how are you?
2) (zaimek względny) as, likezrobił, jak chciałem — he did as I wanted
wiesz, jak to napisać? — do you know how to write that?
nie wiemy, jak wygląda nowe mieszkanie — we don't know what the new flat looks like
3)jak wspaniale! — how wonderful!2. conj1) (porównując) astak jak... — just like...
2) (= kiedy) whenjak skończysz, idź do domu — go home when you finish
widziałem go, jak przechodził przez ulicę — I saw him crossing the street
3) (= jeżeli) ifjak chcesz, możemy pójść na spacer — we can go for a walk if you like
jak nie ten, to tamten — if not this one, then that one
3. part -
3 zamówie|nie
Ⅰ sv ⇒ zamówić Ⅱ n 1. (polecenie dostarczenia) order- pilne zamówienie a rush order- zamówienie pocztowe a mail order- gitara wykonana na zamówienie a custom-built guitar- garnitur szyty na zamówienie a tailor-made suit- złożyć zamówienie na coś to place an order for sth- zrobić a. wykonać coś na zamówienie to make sth to order- szafki kuchenne miała robione na zamówienie she had the kitchen cupboards made to order- Mozart napisał requiem na zamówienie Mozart was commissioned to write the requiem- malarz otrzymał zamówienie na portret the painter received a commission to paint a portrait- przyjął zamówienie na projekt domu dla nich he accepted the commission of designing a house for them2. (blankiet, formularz) order form 3. (w restauracji, kawiarni) order- kelnerka roznosi zamówienia the waitress carries the orders4. Dzien. expectations- zgodnie z zamówieniami społecznymi corresponding to the current expectations of society- □ zamówienia publiczne ≈ competitive tendering- ogłosić zamówienie publiczne na coś to put sth out to tender- zamówienia rządowe government orders■ pogoda/słońce jest jak na zamówienie the weather/sunshine is just perfect, the weather/sunshine is just what the doctor ordered- te meble są jak na zamówienie this furniture is just what I/we needThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zamówie|nie
-
4 dom
m (G domu) 1. (budynek) building; (mieszkalny) house- dom drewniany/z cegły a wooden/brick house- dom jednorodzinny a detached house- musiał sprzedać dom rodzinny he had to sell the family house2. (mieszkanie) home- poszedł do domu he went home- zostanę w domu I’ll stay at home- przebywać poza domem to be away from home- kręcić się po domu to hang around the flat/house- pantofle/ubranie na po domu pot. indoor a. house shoes/clothes- po domu zwykle nosiła dres she usually wore a tracksuit at home3. (rodzina) home, family- pochodzić z dobrego domu to come from a good home a. family- młodzież ze szlacheckich domów young people from upper class families- być bogatym z domu to come from a rich family- dzieci wychowuje nie tylko dom it’s not only the home that contributes to a child’s upbringing- w moim domu rodzinnym nie obchodziło się imienin in my family we didn’t celebrate name days- postawić cały dom na nogi to wake up the whole house- założyć dom to set up home a. house4. (gospodarstwo domowe) household, house- dom jest ważniejszy niż praca home is more important than work- zajmować się domem to keep house- prowadzić dom to run a. manage a household5. (instytucja) house- dom mody/wydawniczy/bankowy a fashion/publishing/banking house- dom akademicki a hall of residence GB, a dormitory US- dom maklerski a brokerage- dom poprawczy a young offenders’ institution- dom publiczny a brothel- dom towarowy a department store- dom dziecka a children’s home- dom gry a gaming house, a casino- dom kultury a community centre- dom starców an old people’s home6. (ród) (królewski, szlachecki, książęcy) house- dom Habsburgów the house of Habsburg, the Habsburg dynasty- dom Jagiellonów the Jagiellonian dynasty- dom panujący the ruling house- potomek królewskiego domu a descendant of a royal house- z domu Kowalska née Kowalska- zawsze pytano ją, jak nazywa się z domu people were always asking her what her maiden name was7. książk. (ojczyzna) home, homeland- □ Biały Dom the White House- Dom Boży książk. house of God- dom wariatów pot. (szpital psychiatryczny) madhouse pot., loony bin pot.; przen. (chaos) madhouse pot.; bedlam U■ czuć się jak (u siebie) w domu to be a. feel at home- czuj się jak u siebie w domu make yourself at home- jestem/jesteśmy w domu! pot. now I/we get the picture! pot.- gość w dom, Bóg w dom przysł. you’re very welcome- wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej przysł. East, (or) West, home’s best przysł., there’s no place like home przysł.* * *-u; -y; m( budynek) house; (mieszkanie, rodzina) home; ( gospodarstwo domowe) householddom akademicki lub studencki — hall of residence (BRIT), dormitory (US)
dom kultury — ≈community centre (BRIT) lub center (US)
dom poprawczy — borstal (BRIT), reformatory (US)
dom wariatów — pot madhouse (pot)
* * *miLoc. i Voc. -u1. (= mieszkanie, domownicy, rodzina) home; w domu at home, in the home; być w domu be (at) home, be in; być poza domem ( chwilowo) be out; ( na dłużej) be away (from home); iść do domu go home; nikogo nie ma w domu there's nobody home; u kogoś w domu at sb's house l. place.2. (= budynek mieszkalny) house.3. (= budynek) building.4. (= gospodarstwo domowe) household.5. (= ród, dynastia) house; kin, family; z domu Czartoryska ( przy podawaniu nazwiska rodowego) née Czartoryska; pochodzić z dobrego domu come from a good family.6. ( w zwrotach) być panem we własnym domu be a master of l. in one's own house; pot. rule one's roost; ciasny, ale własny dom a small home, but your own; czuć się jak u siebie w domu be l. feel at home; czuj się jak u siebie w domu make yourself at home; czynić honory domu do the honors; dom i ogród handl. home and garden; dwa/trzy itd. domy dalej two/three, etc. doors down l. up l. over (the road); głowa domu head of the household; mieć cały dom na głowie have to run the house; (na) po domu ( o ubraniach) house, indoor; sukienka (na) po domu house dress; odprowadzać kogoś do domu walk sb home; nie ma jak w domu l. wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej east, west, home's best; home, sweet home; there's no place like home; no to jesteśmy w domu pot. przen. (= już wszystko w porządku) we're almost home, now we're cooking with gas, we're cool l. good; pan/pani domu master/lady of the house, host/hostess; postawić cały dom na nogi raise hell l. Cain; prowadzić otwarty dom keep open doors l. house; tęsknić za domem miss home; szklane domy glass houses; przen. castles in the air, pipe dream; wszystko dla domu handl. everything for the home; założyć dom set up house l. home; zarabiać na dom bring home the bacon; zaszyć się w domu lock o.s. (away) in one's house.7. ( w złożeniach) Biały Dom polit. the White House; dom akademicki l. studencki uniw. dormitory, dorm; dom aukcyjny auction house; dom Boży l. modlitwy rel. house of God l. worship; dom dwurodzinny duplex (house); dom dziecka children's home; dom gry gambling house; dom kultury community center; dom maklerski fin. brokerage (house l. firm), broker; dom mody fashion house; dom opieki nursing home; dom otwarty open house; dom poprawczy reformatory, reform school; dom pogrzebowy funeral home; dom publiczny house of prostitution, brothel; dom rodzinny family home; dom starców old people's home; assisted living facility l. home; dom szeregowy bud. row house; ( w mieście) town house; dom towarowy handl. department store; dom wariatów mental hospital l. institution; t. przen. madhouse; dom wczasowy l. wypoczynkowy resort hotel; dom weselny wedding house; dom wycieczkowy lodge; drugi dom home away from home, second home.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dom
-
5 jajow|y
adj. Biol. [błona, skorupka] egg attr.- zapłodnienie komórki jajowej the fertilization of the egg cell- jak to zrobiłeś? how did you do it a. that?- jak dojechać stąd na dworzec? how do I get to the station from here?- jak długo tu będziesz? how long will you be here?- jak daleko stąd do parku? how far is it to the park from here?- jak często chodzisz do kina? how often do you go to the cinema?- jak ci się udała wycieczka? how was your a. the trip?- jak było w Londynie? what was it like in London?, how was (it in) London?- jak tam ojciec, zdrowy już? how’s your father – is he well now?- jak twoja noga? how’s your leg?- jak ona wygląda? – jest wysoka czy niska? what does she look like: is she tall or short?- jak wyglądam w tej sukience? how do I look in this dress?- zapytaj go, jak się czuje ask him how he is- nauczył mnie, jak kopiować pliki he taught me how to copy files- nie wiem, jak długo się tam jedzie I don’t know how long it takes to get there- to jak, idziemy do kina? so, are we going to the cinema?- „powiedziałeś jej o tym?” – „a jak myślisz?” ‘have you told her about it?’ – ‘what do you think?’- jak jej/mu tam pot. what d’you call her/him pot.; what’s her/his name pot.- dzwonił Robert czy jak mu tam Robert (or) whatever his name is phoned- jak śmiesz/jak pan śmie! how dare you!- jak mogłeś? how could you?!- o, jak dużo już napisał! look how much he’s written (already)!- tyle wydatków! jak tu można cokolwiek odłożyć! so many expenses! how can you save anything?- jak tu gorąco! it’s so hot in here!, how hot it is here!- jak ci nie wstyd! shame on you!- jak ty wyglądasz! (just) look at you!- jak nie pokochać takiego ślicznego bobasa? you can’t help loving such a cute little babyⅡ praep. as, like; (z przeczeniem) than- czarny jak węgiel as black as coal- oczy jak gwiazdy eyes like stars- był dla mnie jak ojciec he was like a father to me- płakała jak dziecko she cried like a baby- samochód wygląda teraz jak nowy the car looks as good as new (now)- miał szansę jak dziesięć do jednego he had a ten to one chance- tak (samo) jak… the same as…- miał na imię Robert, tak (samo) jak jego dziad his name was Robert, the same as his grandfather’s- taki (sam) jak… the same as…- podobny jak ktoś/coś similar to sb/sth- pasek identyczny jak mój a belt exactly like mine- nigdy nie spotkałem takiego maniaka sportu jak on I’ve never met a sports maniac like him- b jak Barbara/e jak Edward ‘B’ as in ‘Barbara’/‘E’ as in ‘Edward’- to nie potrwa dłużej jak godzinę it won’t take more than an hour- nie ma nic obrzydliwszego jak szantaż there’s nothing more repulsive a. despicable than blackmail- nie ma jak kuchnia domowa there’s nothing like home cooking, nothing beats home cooking- nie chciała wyglądać inaczej jak koleżanki she didn’t want to look different from her friendsⅢ conj. 1. (porównanie) like, as; (z przeczeniem) than- rzucało łodzią jak łupiną orzecha the boat was thrown around a. tossed about like a cockleshell- w połowie kwietnia zrobiło się ciepło jak w lecie in mid April it became as warm as (in) summer- znowu wszystko jest jak dawniej a. kiedyś everything is again like it used to be a. like it was before- (tak) jak co roku, pojechał do Londynu he went to London as he did every year- jak zawsze as always- jak zwykle as usual- głodny byłem jak rzadko I was really a. extremely hungry- stało się tak, jak przypuszczałem it happened (just) the way I expected- tak jak przewidywałem, tak się stało everything turned out the way I had predicted- zorganizujemy wszystko, (tak) jak pan postanowi we’ll arrange everything (just) the way you want it- jak postanowiono, tak i zrobiono everything was done the way it had been planned a. decided- tak blisko/szybko, jak to jest/było możliwe as close/quickly as possible a. as one possibly can/could- dzień taki sam jak każdy inny a day like any other day- podobnie jak ja/Adam like myself/Adam- na wsi, podobnie jak w mieście in the country, just as in town- przedsięwzięcie równie niepotrzebne, jak beznadziejne an undertaking as unnecessary as it is/was hopeless- jak gdyby as if a. though- leżał nieruchomo, jak gdyby spał he lay motionless as if he were sleeping- schylił się, jak gdyby czegoś szukał he bent down as if he were looking for something- czuję się nie gorzej jak wczoraj I don’t feel any worse than yesterday- to potrwa nie dłużej jak do piątej it won’t take a. last (any) longer than five o’clock- skończę tłumaczenie nie później jak jutro I’ll finish the translation tomorrow at the latest- nie pozostało mi nic innego jak zgodzić się there was nothing else for me to do but agree- nie dalej jak wczoraj/dwa dni temu only yesterday/two days ago- jak szliśmy przez las, zaczęło padać when a. as we were walking through the forest, it began to rain- porozmawiamy o tym, jak wrócę we’ll talk about it when I get back- rok upłynął, jak umarł dziadek it’s been/it had been a year since grandfather died- już dwa miesiące, jak wyjechał it’s (been) two months since he left- jak tu mieszkam, nigdy jej nie spotkałem I’ve never met her since I’ve been living here- zadzwonię do ciebie, jak się czegoś dowiem I’ll phone you if I learn anything- jak nie dziś, to jutro either today or tomorrow; if not today, then tomorrow- gdzieś na pewno wyjadę, jak nie w góry, to nad morze I’ll be going away somewhere: if not to the mountains, then to the coast a. seaside- zaziębisz się, jak będziesz chodził bez czapki you’ll catch a cold if you don’t wear a hat- (ona) zawsze coś gubi, jak nie parasolkę, to rękawiczki she’s always losing something: if it’s not her umbrella, then it’s her gloves- zrób to sam, jak jesteś taki mądry do it yourself if a. as you’re so clever- na pewno został tam na noc, jak go do tej pory nie ma he must have stayed the night, as he’s not yet here- jak wiesz as you know- jak wiadomo as is known, obviously- jak wspomniano wyżej as mentioned above a. earlier- jak się zdaje as it seems- radzisz sobie, jak widzę, znakomicie you’re doing a. managing just fine, I see- jak się okazało as it turned out; as it transpired książk.- jak sam o tym często mówił as he himself often said- zjawił się w porze, kiedy, jak sądził, ojca nie będzie w domu he turned up at the time when, as he thought, his father would be out a. when he thought his father would be out- przedstawiciele rządu, jak premier, ministrowie… government representatives, such as a. like the prime minister, ministers…- pisał takie utwory, jak fraszki, bajki i satyry he wrote pieces such as a. things like epigrams, fables and satires- …jak również… as well as- w Brazylii, Argentynie jak również w Chile in Brazil and Argentina, as well as in Chile- zarówno w sobotę, jak i w niedzielę both on Saturday and Sunday, on Saturday as well as on Sunday- w szkole jak w szkole, nic nowego school’s the same as usual a. always: nothing new- mieszkanie jak mieszkanie, ale łazienka wspaniała the flat’s so-so, but the bathroom is great pot.- co jak co, ale gest to on ma whatever you think of him, he’s not tight-fisted- kto jak kto, ale ty powinieneś mnie zrozumieć you of all people should (be able to) understand me- komu jak komu, ale jemu możesz zaufać you can trust him more than anyone- kiedy jak kiedy, ale jutro musisz być punktualnie it wouldn’t matter normally, but tomorrow you must be on time- gdzie jak gdzie, ale w Warszawie znam każda ulicę other towns are okay too a. I know other towns fairly well, but I know Warsaw like the back of my hand- jak siedział w fotelu, tak siedzi he’s still sitting in the same armchair- jak kantowali, tak kantują they’re still short-changing us in the same old way pot.Ⅳ part. pot. (emfaza) jak to!? what do you mean?; how come? pot.- jak to, nie idziesz dziś do szkoły? what do you mean you’re not going to school today?- jak to, już czwarta? what, is it four (o’clock) already?- (i) jak nie lunie pot. the sky suddenly opened up- (i) jak nie ryknie, jak się nie wścieknie pot. he suddenly started ranting and raving pot.Ⅴ adv. jak najkrótszy/najdłuższy the shortest/longest possible- jak najtaniej/najbliżej as cheap/close as possible- z sąsiadami żyli w jak najlepszych stosunkach they were on the best of terms with their neighbours- nasze pożywienie powinno być jak najbardziej urozmaicone our diet should be as varied as possible- miał o niej jak najlepszą opinię he had a very high a. the highest opinion of her■ jak ty komu, tak on tobie przysł. you get what you deserveThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jajow|y
-
6 jeszcze
Ⅰ adv. (o stanie trwającym) still; (z przeczeniem) yet- jeszcze spał, kiedy przyszli he was still asleep when they came- muszę jeszcze odrobić lekcje I’ve still got some homework to do- ciasto podajemy jeszcze ciepłe serve the cake while still warm- jesteś jeszcze młody you’re young yet a. still young- zostańcie jeszcze stay a bit longer- jeszcze nie not yet- jeszcze nie wiem I don’t know yet- jeszcze nie skończyłem I haven’t finished yetⅡ part. 1. (nie dalej jak) still, only- jeszcze wczoraj padał śnieg it was still snowing yesterday- jeszcze w połowie listopada budżet nie był zatwierdzony in mid November the budget still hadn’t been approved- jeszcze dwa lata temu only two years ago- była tu jeszcze przed chwilą she was here only a minute ago- domy, w których jeszcze niedawno mieszkali ludzie houses inhabited only a. until quite recently- jeszcze na kilometr przed metą as much as a kilometre before the finishing line2. (już) still; (tak dawno jak) as early as, as far back as- poznali się jeszcze jako dzieci they met when they were still children- jego list dostałam jeszcze w maju I received his letter as early as May- jeszcze w średniowieczu as far back as a. as early as the Middle Ages- rzeźby te pochodzą jeszcze z czasów rzymskich these sculptures date as far back as a. date back to Roman times3. (dodatkowo, ponadto) still, more- mamy jeszcze mnóstwo czasu we still have plenty of time- jeszcze tylko pięć kilometrów i jesteśmy w domu just five more kilometres a. another five kilometres and we’ll be home- dostał jeszcze dwie nagrody he received two more a. another two prizes- daj mi jeszcze trochę czasu give me a little a. a bit more time- jeszcze chwila i spadłby z drabiny a second or two more and he would have fallen off the ladder- czy są jeszcze jakieś pytania? are there any more questions?- czy chcesz jeszcze coś powiedzieć? did a. do you want to say anything more?- dzwoniła jeszcze twoja siostra your sister rang a. called, too- jeszcze raz one more time, once more a. again- kto/co jeszcze? who/what else?- kogo jeszcze tam widziałeś? who else did you see there?- gdzie jeszcze byłeś? where else did you go?- przypomniałem sobie coś jeszcze I remembered something else a. more- nie dość że…, to jeszcze … not only…, but…- nie dość, że (jest) przystojny, to jeszcze bogaty he’s not only good-looking, but rich into the bargain- nie dość, że się spóźnił, ale jeszcze zachowywał się okropnie not only was he late, but he also behaved abominably4. (nawet) even, still- jeszcze większy/cięższy even a. still bigger/heavier- jeszcze lepiej/gorzej even a. still better/worse- dziś jest jeszcze chłodniej niż wczoraj today it’s even colder than yesterday- jeszcze dziś widuje się takie samochody you can still see such cars today5. pot. (stosunkowo) even- te róże są jeszcze najładniejsze ze wszystkich these roses are the prettiest of the (whole) lot pot.6. (zapowiedź) one day, one of these days- jeszcze będziesz z niej dumny one of these days a. one day you’ll be proud of her- jeszcze pożałujesz! one day a. one of these days you’ll be sorry!- jeszcze jak and how! pot.- „czy on jest przystojny?” – „jeszcze jak!” ‘is he good looking?’ – ‘he sure is!’ pot.- „warto to kupić?” – „jeszcze jak warto!” ‘is this worth buying?’ – ‘it certainly is!’* * *part( wciąż) still; ( z przeczeniem) yet; ( ze stopniem wyższym) evenjeszcze lepszy/gorszy — even better/worse
kto/co jeszcze? — who/what else?
czy ktoś/coś jeszcze? — anybody/anything else?
jeszcze raz — one more time, once again
* * *particle1. (= wciąż) still; był już niemłody, ale jeszcze w pełni sił he wasn't young, but still going strong.2. (= ponownie) more, again; jeszcze jeden one more; another one; jeszcze raz one more time, once again; jeszcze się zobaczymy we'll meet again; jeszcze trochę herbaty? (would you like some) more tea?; muszę poczekać jeszcze kilka dni I have to wait a few more days.3. (= nawet) even; jest jeszcze lepsze niż wczoraj it's even better than yesterday; jeszcze teraz wzdrygam się, jak o tym pomyślę even now I shudder when I think of it; poznaliśmy się jeszcze przed studiami we met even before college.4. (= poza tym) else; kto jeszcze? who else?; Bóg wie, co jeszcze God only knows what else.5. yet; jeszcze cię dopadnę I'll get you yet; jeszcze jeden yet another; jeszcze nie not yet; jeszcze nie skończyłem książki I haven't finished the book yet; jeszcze nigdy never yet, never before; nie odchodź jeszcze don't go yet; jeszcze nie teraz not now; jeszcze zaczekaj hold on, wait a minute.6. ( w utartych zwrotach) jeszcze czego! pot. like hell I will l. would; jeszcze tego brakowało! I should think not!; that would be the limit!; jeszcze jak! and how!; I'd love to!; I sure do l. will (etc.); jeszcze śmiesz pytać! how dare you ask!; jeszcze do niedawna until recently.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jeszcze
-
7 mieć
( posiadać) to havemieć coś na sobie — to have sth on, to be wearing sth
mam! — ( rozumiem) (I) got it!, ( składać się z czegoś) to have
kwadrat ma cztery boki — a square has four sides, (zmartwienie, trudności, grypę, operację) to have
mieć coś przeciw czemuś — to have sth against sth, ( z różnymi dopełnieniami) to have
mieć ochotę na coś/zrobienie czegoś — to feel like sth/doing sth, ( dla wyrażenia powinności) to be supposed to, to be to
masz spać — you're supposed to be sleeping, ( dla wyrażenia zamiaru) to be going to
nie ma — ( liczba pojedyncza) there's no; ( liczba mnoga) there are no
nie ma co czekać/żałować — there's no use waiting/regretting
cudów nie ma — pot miracles (simply) don't happen ( z imiesłowem biernym)
* * *ipf.1. (oznacza posiadanie, cechę, związek z czymś l. kimś, władzę nad czymś) have, have got; mieć coś na sobie have sth on; masz dużo pieniędzy/czasu you have l. you've got a lot of money/time; mieć niebieskie oczy have blue eyes; czy masz samochód? do you have a car?; have you got a car?; nie mam przy sobie pieniędzy I have l. I've got no money on me; masz przy sobie paszport? do you have your passport with you?; mam pomysł I have an idea; nie mam pojęcia, o czym mówisz I have no idea what you're talking about; mam brata i siostrę I have a brother and a sister; co masz w ręce? what are you holding in your hand?; mieć dużo do zrobienia have a lot to do; mieć coś do powiedzenia have sth to say; mieć coś do dyspozycji have sth at one's disposal; mam sprawę do załatwienia I have some business to do; nie mam na nowy samochód pot. I cannot afford a new car; masz jeszcze pięć minut you still have five minutes; mam teraz wykład I'm lecturing right now; mam gości I am having guests; ona ma kochanka she has a lover.2. ( w różnych utartych zwrotach) mam już dość I've had enough; mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be fed up with sb/sth; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; mieć coś za sobą have sth over; mieć coś z głowy pot. be rid of sth; czy masz coś przeciwko mnie? do you have something against me?; mieć coś komuś za złe hold sth against sb; mieć z kimś/czymś do czynienia deal with sb/sth; mam z kimś na pieńku pot. have a bone to pick with sb; mieć w czubie pot. be tipsy; mieć fioła l. bzika żart. be crazy, have a bee in one's bonnet; mieć coś w nosie pot. not give a hoot about sth; mieć coś w dupie wulg. not give a shit about sth; ona ma to do siebie, że... it is characteristic of her that...; mieć z kimś dziecko have a child with sb; mam cię w garści I have you on toast; mieć kogoś w kieszeni have sb in one's pocket; mieć głos have the floor; mieć znajomości have connections; mieć kogoś/coś na oku keep an eye on sb/sth; mieć coś na sumieniu have sth on one's conscience; mieć coś na uwadze l. w pamięci bear sth in mind; mieć coś na myśli have sth in mind; co masz na myśli? what do you mean?; mieć czelność coś zrobić have the cheek to do sth; mieć czyste ręce have clean hands; mieć czyste/nieczyste sumienie have a clear/guilty conscience; mieć coś pod ręką have sth at hand; mieć coś w zanadrzu have sth up one's sleeve; mieć szczęście/pecha be lucky/unlucky; nie mieć grosza przy duszy be penniless, be broke.3. (choroby, dolegliwości) mieć odrę have measles; mieć kaszel have a cough; mieć zakatarzony nos have a running nose.4. pot. (= uwieść, odbyć stosunek seksualny z) have (sb); czy już ją miałeś? have you had her yet?5. ( w wykrzyknikach) masz! (= proszę!) here you are!; a masz! take this!; masz za swoje get your desert!; mam cię! I got you!; gotcha!; masz ci los! too bad!6. (dane osobiste, wymiary itp.) mam na imię Tomasz my name is Thomas; ile masz lat? how old are you?; ona ma siedemnaście lat she's seventeen years old; ta łódź ma pięć metrów długości this boat is five meters long; mam metr osiemdziesiąt wzrostu I am one hundred and eighty centimeters tall; godzina ma sześćdziesiąt minut there are sixty minutes in an hour; pociąg ma dziesięć minut spóźnienia the train is ten minutes late.7. mieć miejsce happen, occur, take place.8. ( z przeczeniem i zaimkiem) nie mieć co jeść have nothing to eat; nie mam co ze sobą zrobić I don't know what to do with myself; nie mieć gdzie się podziać have no place to go; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose.9. (z przeczeniem w trzeciej osobie czasu teraźniejszego: oznacza brak l. nieistnienie) jej tu nie ma she isn't here; nie ma tu nikogo there's nobody here; nie ma co płakać there's no need to cry; it's no use crying; nie ma to jak w domu! (there's) no place like home!; nie ma sprawiedliwości na tym świecie there is no justice in this world; nie ma mnie dla nikogo tell everyone I am out; nie ma deszczu there's no rain; it isn't raining; nie ma jej w domu she's not at home; she's out; nie ma sprawy no problem.10. ( wyraża powinność) be to, be supposed to; co mam teraz zrobić? what am I supposed to do now?; mam wyjechać o czwartej I am to leave at four; to mam być ja? is this supposed to be me?; mam przyjechać czy nie? should I come or not?; czas miał pokazać, że... time was to show that...; co ma wisieć, nie utonie if you're born to be hanged you shall never be drowned.12. (wyraża spełnienie, ukończenie) mieć coś zrobione have sth done; mam zebrane materiały I have some materials collected.13. ( wyraża przypuszczenie) miałbym żałować tego? should I regret it?; gdybym miał wybierać... if I were to chose...ipf.1. (= czuć się) be; jak się masz? how are you?; on ostatnio ma się nie najlepiej he hasn't been well lately; masz się teraz z pyszna you have to pay the devil now.2. ( wyraża stan rzeczy) ma się na deszcz it's going to rain; sprawy tak się mają the things are going like this; this is how the matter stands; dzień ma się ku końcowi the day is drawing to an end.3. (= uważać się) za kogo ty się masz? who do you think you are?4. ( w utartych wyrażeniach) mieć się na baczności przed kimś/czymś beware sb/sth; mieć się ku sobie be attracted to each other; ma się rozumieć sure, certainly, of course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mieć
-
8 żeby
Ⅰ conj. 1. (dla wyrażenia celu, skutku) (przed bezokolicznikiem) (in order) to, so as to; (przed zdaniem) so (that)- zadzwoń do mnie, żeby uzgodnić termin call me to fix a date- zrobiłam ci zakupy, żebyś nie musiał wychodzić z domu I did the shopping for you so (that) you wouldn’t have to go out- żeby zdjąć z półki wazon, musiał wejść na stołek he had to use a stool to take the vase off the shelf- żeby nie lest książk.- żeby nie było żadnych nieporozumień lest there should be any misunderstanding, in order to avoid any misunderstanding(s)2. (dla wyrażenia woli, sądu) to- prosiłem, żeby zaśpiewała I asked her to sing- chcę, żebyś mi pomógł I want you to help me- zrobiłby wszystko, żeby dostać tę pracę he’d do anything to get that job- wątpię, żeby to był przypadek I doubt if it was an accident3. (wyrażające następstwo) only to- spłacił pożyczkę, żeby na nowo się zadłużyć he repaid the loan, only to run into debt again4. (dla wyrażenia intensywności) to- był zbyt dumny, żeby prosić o pomoc he was too proud to ask for help- nie żeby not that, not because- nie żeby się bała not because/that she was afraid- nie żebym miał coś przeciwko temu not that I have anything against it5. (choćby) even if- żeby ją błagał na klęczkach, nie wróci do niego even if he were to go down on bended knees, she wouldn’t go back to him- skończę tłumaczenie, nawet żebym miał siedzieć całą noc I’ll finish the translation, even if I have to stay up all night- żeby nie wiem co come hell or high water pot.- żebyś nie wiem co mówił, i tak nikt ci nie uwierzy whatever you say, no one is going to believe you6. (gdyby) if- żebym wiedział jak, to bym wam pomógł I’d help you if I knew how- żeby żyła jego matka, nie trafiłby do domu dziecka if his mother had been alive, he wouldn’t have ended up in an orphanage- żeby nie… if it hadn’t been for…- żeby nie przypadek, wszystko potoczyłoby się inaczej if it hadn’t been for an accident, things would have taken a different course- żeby nie ty/twoja pomoc if it hadn’t been for you/your help, but for you/your help7. (byleby) as long as- poradzę sobie z tym, żeby tylko zdrowie dopisywało I’ll manage, as long as I don’t fall illⅡ part. 1. (wyrażające życzenie) żebyś się nie przeziębił! mind you don’t catch cold!- żeby tylko nie padało! let’s hope it doesn’t rain!2. (wyrażające ubolewanie) żeby sobie tak zmarnować życie! imagine wasting your life like that!- żeby się takimi głupstwami zajmować! why do we have to waste our time on stupid things like this/that?- żeby też tak się upić! to get that drunk though!3. (obserwacja) if only- żebyś wiedział, co przeżyłem! if only you knew what I’ve been through!- żebyście słyszeli, jak on się do mnie odzywa! if only you’d heard what he said to me!4. pot. (emfatyczne) żeby mi tu było cicho! (I want) silence!- żeby mi to było ostatni raz! don’t let it ever happen again!- żebyś nie oberwał! you’ll catch it if you’re not careful! pot.- a żebyś wiedział! I’m not joking a. kidding either! pot.* * *1. conj( cel) (in order) to, so thatjest zbyt nieśmiała, żeby próbować — she's too shy to try
żeby nie on, przegralibyśmy — but for him we would have lost, if it wasn't lub weren't for him we would have lost
2. partnie chcę, żebyś to robił — I don't want you to do it
żebyś mi był cicho! — keep quiet, understand?
* * *I.żeby1conj.1. ( wprowadza zdanie podrzędne wyrażające cel) to, so as to, in order to; żeby nie... (so as) not to...; spotkali się, żeby porozmawiać they met to talk; usunięto wszystkich, żeby zapobiec panice everyone was removed to l. so as to l. in order to prevent panic.2. (wyraża konsekwencje, warunek) to; on jest zbyt taktowny, żeby to zrobić he is too polite to do it; zrobiliby wszystko, żeby tylko być razem they would do everything to be together.3. (rozwijające, dopełniające treść) chciał, żebyśmy już sobie poszli he wanted us to leave; trzeba, żeby się wziął do pracy he ought to get down to work; zażądał/nalegał, żebyśmy zostali he demanded/insisted that we (should) stay.4. (= gdyby) if; żebyś wiedziała, co ludzie mówią if only you knew what they say; żeby nie on/ona... if it weren't for him/her...; nie, żebym miał coś przeciwko temu not that I mind.5. (= choćby) if; chyba żeby unless; żeby się świat walił (even) if the world fell apart; żebym miał paść trupem if it killed me, if I were to fall dead.II.żeby2particle1. (= oby) may; żeby go diabli wzięli may he go to hell, let him go to hell; żebyśmy tylko zdrowi byli let us all stay in good health; żeby go pokręciło bad luck to him.2. (wyraża nacisk l. żądanie) a żebyś wiedział (you) bet your life; żeby mi tu było cicho! I demand silence!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żeby
-
9 da|ć
pf — da|wać impf (dam — daję) Ⅰ vt 1. (przekazać, darować) to give- dać komuś coś to give sth to sb, to give sb sth- dać napiwek to give a tip- dać zaliczkę to leave a. put down a deposit- na urodziny rodzice dali mi encyklopedię my parents gave me an encyclopedia for my birthday- dała mi to zdjęcie na pamiątkę she gave me this photo as a memento- dał nam paczkę dla ojca he gave us a parcel for Father a. our father- prosiłam, ale nie dał mi ani grosza I asked him, but he didn’t give me a penny- w zamian za pocztówki dał mi serię znaczków in exchange for the postcards he gave me a series of stamps- dużo/wszystko bym dał za pewność, że sprawa zostanie załatwiona I’d give a lot/anything to be sure that things will be settled okay- dać z siebie wszystko to do one’s utmost, to give one’s all2. (podać) to give, to pass- daj mi rękę give me your hand- daj (mi) gazetę/nożyczki/sól pass (me) the newspaper/scissors/salt- daj mi chleb (całość) pass (me) the loaf, will you?- daj mi chleba (trochę) pass me some bread, will you?- lekarz dał mi antybiotyki pot. the doctor gave me some antibiotics- dać komuś zastrzyk pot. to give sb an injection- dawać przykłady to give examples3. (udostępnić) to give- dać komuś swój adres/telefon to give sb one’s address/phone number- dać komuś kwaterę to give sb a room- dać komuś nocleg to give sb a room for the night- ojciec dał mi samochód na cały dzień Dad let me have the car for the whole day- dać komuś jeść/pić to give sb something to eat/drink4. (umożliwić) to give- dać komuś okazję do czegoś to give sb a chance a. opportunity to do sth- dać komuś pracę to give sb a job- studia dają możliwość lepszej pracy higher education gives you the chance of a better job- to stanowisko daje pewne przywileje the post gives you a. offers certain privileges- jej zachowanie dało powód do wielu plotek her behaviour gave rise to many rumours- festiwal daje (artystom) okazję wybicia się the festival gives artists the chance to make a name for themselves- biegacz nie dał szans rywalom the runner didn’t give his rivals a chance- dałem jej czas do namysłu I gave her some time to think it over- dane mi było współpracować z wielkimi aktorami książk. I had the opportunity of working with some outstanding actors- nie dane mu było zaznać spokoju książk. he was never to know peace5. (udzielić) give- dać komuś awans/rozwód to give sb (a) promotion/a divorce- dać komuś błogosławieństwo to bless sb, to give sb one’s blessing- dać komuś dymisję to dismiss sb- dawać lekcje/korepetycje to give (private) lessons a. tuition- dać komuś naganę to reprimand sb- dać komuś odpowiedź to give sb one’s a. an answer- muszę dać odpowiedź w ciągu trzech dni I have to give my answer within three days- dać komuś ślub to marry sb- sędzia dał im łagodny wyrok the judge gave them a light sentence- dać komuś imię/przezwisko to give sb a name/nickname- dać dziecku (na) imię Edward to give a child the name (of) Edward6. (oddać) to take- dać bieliznę pościelową do pralni to take a. send the bed linen to the laundry- dać buty do szewca to take one’s shoes to the cobbler’s a. a shoe repair shop- dać samochód do warsztatu to take one’s car to a garage- dać ogłoszenie do prasy to put an advert in the paper- dać dziecko do prywatnej szkoły pot. to send a child to a private school- nie dam dziadka do domu starców pot. I won’t put Grandad in a. send Grandad to an old people’s home7. (przynieść) to give, to bring [rezultat, wynik]- dać zysk to yield a. bring in a profit- leczenie nie dało efektu the treatment didn’t produce the desired effect- dawać komuś przyjemność to give sb pleasure- praca z dziećmi dała jej dużo satysfakcji working with children gave her a lot of satisfaction- dać komuś wiedzę/wyobrażenie o czymś to give sb knowledge/an idea of sth- dwa plus dwa daje cztery two plus two makes a. equals four- to nic nie daje a. da that’s no use a. good- dyskusja z nim nic nie da talking to him won’t do any good8. (wystąpić) to give [koncert, wykład, przedstawienie]- piłkarze dali pokaz nieudolności the footballers gave a display of incompetence- nauczyciel religii dawał nam same dobre stopnie the religion teacher gave us all good marks- za referat daję ci szóstkę I’m giving you an A for your talk in class- za ten skok sędziowie nie dadzą jej dużo punktów the judges won’t give her many points for that jump- jurorzy jednomyślnie dali mu pierwszą lokatę the judges unanimously awarded him first place- krowy dają mleko cows give milk- ogień daje dużo ciepła fire gives out a. off a lot of heat- drzewo dawało przyjemny cień the tree gave us some pleasant shade- tu damy stół, a tam fotel we’ll put the table here and the armchair there- spis treści damy na początku we’ll put the table of contents at the front- na dno garnka dajemy trochę oleju we put a little oil in the bottom of the saucepan- sklepikarka daje mi na kredyt the shopkeeper sells me things on credit- w tym sklepie dają telewizory na raty in this shop you can get TV sets on hire purchase- dać dźwignię do przodu/tyłu to move a lever forwards/backwards- daj trochę w tył move (it) back a bit- dał krok do przodu he took a step forward14. pot. (zapłacić) to give, to pay- ile dałaś za ten płaszcz? how much did you give a. pay for that coat?- dałeś za to więcej, niż było warte you gave a. paid more for it than it was worth- dają mu krocie za każdy obraz he gets a fortune for every painting- dać komuś łapówkę to bribe sb, to give sb a bribe- kto da więcej? (w licytacji) any advance on that?Ⅱ vi 1. (pozwolić) to let, to allow- dać komuś coś zrobić to let sb do sth, to allow sb to do sth- pies nie dał mi wejść the dog wouldn’t let me in- rodzice nie dali mi głośno słuchać muzyki my parents didn’t allow me to listen to loud music- nie przerywaj, daj mi powiedzieć do końca stop interrupting and let me finish what I’m saying- dał się prowadzić jak dziecko he allowed himself to be led like a child- a ja, idiota, dałem im się oszukać and I, like an idiot, let them trick me- jest ambitna i nie daje sobą kierować she’s ambitious and won’t let anyone control her- dała sobie obciąć/ufarbować włosy she had her hair cut/dyed2. (uderzyć) to give [sb] one pot.- dać komuś w twarz to give sb one in the face- nie wytrzymał i dał mu w zęby he lost his patience and gave him one in the teeth- jak to jeszcze raz ruszysz, dam ci po łapach if you touch that again, I’ll rap your knuckles3. posp. (o kobiecie) (odbyć stosunek) to sleep (komuś with sb); to give oneself przest. (komuś to sb)- dała mu/nie dała mu he had it off/didn’t have it off with her GB wulg.- daje, komu popadnie she sleeps around a lot pot.Ⅲ dać się — dawać się pot. 1. (można) to be possible- drzwi nie dają się otworzyć the door won’t open- tego nie da się przewidzieć that’s impossible to predict- tego nie da się wyjaśnić it can’t be explained- w oddali dał się słyszeć warkot samochodu the throbbing of a car’s engine could be heard in the distance- ile się da as much/many as possible- robić/jeść co się da to do/eat what one can- musimy uciekać, gdzie się da we’ll have to escape wherever we can- zadzwoń do mnie, jak się da give me a call if you can- jak tylko się da, to przyjadę if it’s at all possible, I’ll come- dokuczali jej jak się (tylko) da they annoyed her in every possible way- da się zrobić it can be done- czemu ma się nie dać? why shouldn’t it be possible?2. (poddać się) nie daj/dajcie się don’t give in a. up Ⅳ daj inter. (here,) let- daj, pomogę ci here, let me help you- daj, pozmywam/posprzątam here, I’ll wash up/clean up■ dałbym jej 40 lat I’d say she was 40- dać komuś lekcję a. nauczkę to teach sb a lesson- dać komuś przykład to set an example for sb- spotkajmy się, dajmy na to jutro let’s meet, say tomorrow- dajmy na to, że dostaniesz tę pracę suppose a. let’s say you do get the job- ja ci/mu dam! pot. I’ll teach a. show you/him!- jak się da, to się zrobi pot., żart. let’s see the colour of your money firstThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > da|ć
-
10 do|jść
pf — do|chodzić1 impf (dojdę, dojdziesz, doszedł, doszła, doszli — dochodzę) Ⅰ vi 1. (dotrzeć) to reach (do czegoś to sth), to arrive- dojść do domu to reach a. get home- jak mogę dojść do dworca? how can I get to the railway station (from here)?- dochodząc do szkoły, usłyszał dzwonek na lekcje on reaching school he heard the bell ring for lessons2. (ogień, woda) to reach, to come (do czegoś up to sth)- pożar dochodził już do strychu the fire was already reaching up to the attic- woda doszła do samych drzwi the water came right up to the door- opatrunek jest za ścisły i krew nie dochodzi do nogi the dressing is too tight and the blood isn’t flowing to the leg3. [list, przesyłka, wiadomość] to reach (do kogoś sb)- jego list jeszcze nie doszedł his letter hasn’t arrived yet- czy pieniądze już doszły? has the money arrived yet?- doszło do moich uszu, że przenosi się pan do Paryża I heard that you’re moving to Paris- doszły mnie słuchy, że wyszłaś za mąż I hear you got married- dochodzą (do) nas plotki o jej życiu prywatnym we hear various rumours about her private life- mało z tego, co mu tłumaczę, dochodzi do niego not much of what I say gets through to him- wreszcie doszło do jego świadomości, że… it finally got through to him that…- program dochodzi przez satelitę the programme’s transmitted by satellite4. (dolecieć) [dźwięk, zapach] to come- z ogrodu dochodził miły zapach kwiatów a pleasant smell of flowers was coming from the garden- uliczny hałas tu nie dochodzi you can’t hear the traffic here- dziwny dźwięk doszedł do jego uszu he heard a strange sound5. (dołączyć) to join (do czegoś sth)- do naszego zespołu doszli nowi zawodnicy some new players have joined our team- doszedł nam nowy temat do dyskusji we have a new topic to discuss- do pensji dochodzi premia oraz różne dodatki on top of the salary there’s a bonus and various additions- po urodzeniu się dziecka dojdą nam nowe obowiązki after the baby’s born, we’ll have additional obligations6. [liczba, temperatura, cena] to amount, to come (do czegoś to sth)- liczba ofiar w wypadkach drogowych w tym miesiącu doszła już do 1000 the number of road accident victims this month has already reached 1,000- jego długi dochodziły do dwóch milionów złotych his debts amounted a. came to almost two million zlotys- kurs dolara doszedł do 4 zł the exchange rate for the dollar went up to a. reached 4 zlotys- upał dochodził do 40°C the temperature was approaching 40°C7. (osiągnąć) to achieve, to attain (do czegoś sth)- dojść do perfekcji w czymś to achieve a. attain perfection in sth- dojść do bogactwa to become rich- dojść do pełnoletności to come of age- dojść do punktu kulminacyjnego/zenitu to reach a high/zenith- dojść z kimś do porozumienia a. zgody to reach a. come to (an) agreement a. an understanding with sb- po długich negocjacjach rząd i związki dochodzą do porozumienia after protracted negotiations, the government and unions are coming to an understanding- dojść do sławy to become famous- dojść do władzy to come a. rise to power- jak on doszedł do takich pieniędzy? how did he come into that kind of money?- tylko najwytrwalsi do czegoś dochodzą only the most persevering people achieve anything (in this world)- jego wściekłość dochodziła do obłędu his fury verged on madness8. (domagać się) to demand- dochodzić zwrotu długu to demand the settlement of a debt- dochodzić swoich praw na drodze sądowej to pursue one’s rights in a court of law- dochodzić sprawiedliwości to seek a. demand justice9. (ustalić) to find out- dochodzić prawdy to search for the truth- nie dojdziesz prawdy you’ll never find out a. know the truth- postanowił dojść, o co im chodzi he resolved to find out what they meant- trudno dojść, jak jest naprawdę it’s hard to find out what the real situation is- dojść do wniosku a. przekonania to reach a. come to a conclusion10. (dogonić) to catch up- dojść kogoś to catch sb up a. catch up with sb- dochodził biegnącego przed nim Francuza he was catching up with the French runner in front of him- dojść do piłki/podania to get to the ball11. (o potrawie, mięsie, ryżu) to be ready- ziemniaki jeszcze twarde, ale zaraz dojdą the potatoes are still a bit hard, but they’ll be ready in a minute- zostaw mięso w piecu, niech dojdzie leave the meat in the oven to finish off for a bit12. (dojrzeć) [zboże, owoce, warzywa] to ripen- zboża już dochodzą the corn will be ripe soonⅡ v imp. (zdarzyć się) to happen, to come about- nie wiem, jak do tego doszło I’ve no idea how it happened a. came about- po operacji doszło do powikłań some complications arose after the operation- często dochodziło pomiędzy nimi do spięć there were often arguments between them- na tym skrzyżowaniu często dochodzi do wypadków accidents often occur at this crossroads- dochodzi do tego, że dzieci kłócą się z nauczycielami w szkole it’s coming to the point a. reaching the stage where children are quarrelling with their teachers at school- doszło do tego, że nikt nie podał mu ręki in the end no one shook his hand- do czego to doszło! what (on earth) are things coming to!■ dojść z czymś do ładu to get to grips with sth- dojść do ładu ze swymi myślami to get a. bring one’s thoughts under control- dojść z kimś do ładu to reach an understanding with sb- gdy się upił, trudno było z nim dojść do ładu when he got drunk, it was difficult to get through to him- nie dojdę z tym chłopakiem do ładu, nie chce mnie w ogóle słuchać I can’t cope with that boy, he doesn’t want to listen to me at allThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do|jść
-
11 dzień
Ⅰ m 1. (doba) day- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like- dzień wolny od pracy a holiday- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays- dzień świąteczny a holiday- wziąć dzień urlopu to take a day off- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day- pewnego dnia one day- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day- cztery dni później four days later- co drugi/co trzeci dzień every second/third day- lada dzień any day now- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day- mieć swój dzień to have ones day- to był mój wielki dzień it was my big day- mam dziś dobry dzień today is my lucky day- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day- co dzień every day, daily- ubranie na co dzień clothes for everyday use- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place- co dnia książk. every day, daily- spotykał ją co dnia he met her every day- dzień w dzień day in day out, day by a. after day- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day- w tych dniach one of these days, any day now- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now- na dniach pot. any day now- powinien wrócić na dniach he should return any day now- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly2. (część doby, w czasie której się nie śpi) day- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital- przez cały dzień the whole day- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress- cały (boży) dzień the whole day long- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home- pracował dniami i nocami he worked day and night- krem na dzień a day cream- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches3. (okres od wschodu do zachodu słońca) day- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year- dzień się wydłuża the days are getting longer- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in4. (światło dzienne) daylight- za dnia by day, in a. during the daytime- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning5. (data, termin) day- dzień kalendarzowy calendar day- jaki dziś dzień? what day is it today?- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow- na dzień dzisiejszy książk. as of today- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past6. (odległość) day- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from hereⅡ dni plt (okres życia) days- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery- □ dzień polarny Astron. polar day- Dzień Dziecka Children’s Day- Dzień Matki Mother’s Day- Dzień Kobiet Women’s Day- Dzień Pański Relig. Day of the Lord- dzień skupienia Relig. day of retreat■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese* * *dzień dobry! — ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon
dzień pracy lub roboczy — weekday
cały dzień — all day (long), the whole day
dzień w dzień — day in day out, every day
z dnia na dzień — ( stopniowo) from day to day; ( nagle) overnight
* * *mi1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzień
-
12 dalece
adv. książk. highly, much- jest to dalece nierozsądne posunięcie it’s a highly irrational move- twoje zaangażowanie jest dalece niewystarczające your commitment is far from satisfactory- przejął się tak dalece, że przez dwa dni nie wychodził z domu he was so concerned that he didn’t leave his house for two days- nie wiem, jak dalece możemy mu zaufać I don’t know how far we can trust him- jak dalece ukształtowało to jego osobowość? to what extent did it influence his personality?- oto przykład, jak dalece wysiłki ludzkie idą na marne it’s an example of the extent to which human endeavours are futile* * *advtak dalece, że... — so far that...
* * *adv.(= bardzo) very, greatly, (by) far; dalece niewystarczający by far insufficient; jak dalece to what extent; tak dalece to such an extent.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dalece
-
13 przy
praep. 1. (w pobliżu) by- przy oknie/drzwiach by the window/door- siedzieć przy stole/biurku to sit at a table/desk- usiądź przy mnie sit by me a. next to me- przystanek autobusowy jest zaraz przy kwiaciarni the bus stop is right next to a. right by the flower shop- pociąg z Krakowa zatrzymuje się przy peronie trzecim the train from Cracow stops at platform three- nie mam przy sobie pieniędzy I don’t have any money on me- policja znalazła przy nim narkotyki the police found drugs on him- hotel przy głównej ulicy a hotel on the main road- mieszkam przy ulicy Klonowej 20 I live at 20 Klonowa Street- głowa przy głowie, ramię przy ramieniu head to head, shoulder to shoulder2. (w obecności) in front of, in the presence of- przy gościach in front of a. in the presence of guests- przy świadkach in front of a. in the presence of witnesses- nie przy ludziach! not in front of other people!- przy niej zapominał o wszystkich kłopotach in her presence a. by her side he forgot (about) all his troubles- byłem przy tym, jak to powiedział I was (right) there when he said it3. (podczas, w czasie) przy śniadaniu/obiedzie at a. over breakfast/lunch- rozmowa przy kawie/piwie a conversation over coffee/a beer- grali w karty przy piwie they were playing cards and drinking beer- rozmawiali przy muzyce they talked as music played in the background- wypadki przy pracy accidents at work- spacer przy świetle księżyca a walk in the a. by moonlight- kolacja przy świecach a candlelit supper- przy dwudziestostopniowym mrozie at a temperature of minus twenty, when the temperature is minus twenty- przy tym tempie/tej prędkości at this rate a. pace/speed- spali przy otwartym oknie they slept with the window open- sztukę grano przy pełnej/pustej widowni the show played to a full/an empty house- przy niedzieli zwykle zakłada garnitur he usually wears a suit on Sundays- przy odrobinie szczęścia/dobrej woli with a bit of luck/goodwill- przy czym a. tym warto podkreślić, że… at the same time it’s worth stressing that…- jest przystojny, przy tym niegłupi he’s good-looking and he’s not stupid either- sama zarabiała na siebie, przy czym utrzymywała młodszych braci she earned her own keep and in addition (she) supported her younger brothers4. (w porównaniu do) alongside, next to- przy wysokim mężu wydawała się niska alongside her tall husband she appeared short- przy młodej twarzy miała całkiem siwe włosy she had a young face, but her hair was completely grey- przy całym swoim bogactwie był bardzo skąpy for all his wealth he was very tight-fisted5. (wskazuje na przyporządkowanie) tłumacz przy ONZ a translator/an interpreter at the UN- szkoła średnia przy Akademii Rolniczej a secondary school attached to the Agricultural Academy- kaplica przy parafii św. Jakuba a chapel belonging to a. attached to the parish of St James- w rubryce „zawód” wpisano jej: „przy mężu” under the heading ‘profession’, they wrote ‘housewife’- spinki przy mankietach cufflinks- guziki przy koszuli buttons on a shirt- miała broszkę przy sukni she had a brooch pinned to her dress7. (wskazuje na obiekt działań) majstrować/dłubać przy czymś to fiddle around/tinker with sth- pracował przy budowie tego mostu he worked on the construction of this bridge- lubię pracę przy koniach I like working with horses- nie chciała siedzieć w domu przy dzieciach she didn’t want to stay at home looking after the children- przez dwie noce czuwał przy chorej matce he spent two nights watching over his ailing mother8. pot. (wskazuje na posiadanie) być przy władzy to be in a. to hold power- być przy piłce to have a. possess the ball- był przy forsie he had money to spare a. quite a bit of money* * *prep +loc1) ( w pobliżu)przy biurku/stole — at the desk/table
2) (w czasie, podczas)przy śniadaniu/pracy — at breakfast/work
przy cofaniu/skręcaniu należy... — when reversing/turning, you should...
3) ( w obecności) in front of4) ( w porównaniu do)przy bracie wydawał się niski — compared to lub with his brother he appeared short
* * *prep.+ Loc.1. (= w pobliżu) by, near; przy szosie/domu/oknie/rzece by l. near the road/house/window/river; przy ulicy X on X street; Br. in X street; przy biurku/stole at the desk/table; ramię przy ramieniu side by side; głowa przy głowie head to head.2. (= podczas) at; przy śniadaniu/pracy at breakfast/work; przy niedzieli gł. przest. on Sundays.3. (= w obecności) in front, in the presence (kimś/czymś of sb/sth); przy wszystkich/dzieciach in front of everybody/the children.4. (= z towarzyszeniem) with; przy odrobinie szczęścia with a bit of luck; przy muzyce with music playing.5. (= w porównaniu z) next to, compared to l. with; przy tym budynku nasz dom wydaje się mały next to this building, our house seems small.7. ( w zwrotach) przy czym... while...; przy tym... at the same time...; być przy pieniądzach pot. be loaded.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przy
-
14 dr|oga
Ⅰ f 1. (z twardą nawierzchnią) road; (bita, leśna, polna) track; (wąska, wiejska) lane- droga asfaltowa/tłuczniowa a tarmac/macadam road- polna droga a cart a. field track, a bypath- boczna droga a byway, a side road- główna droga (w mieście, między miastami) a main road; (przelotowa, krajowa) a trunk road GB, a highway US- droga wyłącznie dla rowerów a cycle track- droga z pierwszeństwem przejazdu/podporządkowana a road with/without right of way- droga gruntowa a dirt road, a track- skrzyżowanie dróg a crossroads- droga publiczna/prywatna/dojazdowa a highway/private road/access a. service road- droga bez przejazdu a blind alley, a cul-de-sac- znak „roboty na drodze” a ‘Roadworks’ sign- droga skręca w lewo the road turns left- droga rozwidla się the road forks- proszę jechać dalej tą drogą i skręcić w lewo przy zrujnowanej stodole go straight ahead and turn left at the derelict barn2. (szlak komunikacyjny) (wodny) waterway; (morski) seaway, sea route; (powietrzny, lotniczy) airway, air route; (lądowy) overland route; (kolejowy) railway GB, railroad US- droga karawanowa a caravan route- podróżować drogą morską/lotniczą/kolejową to travel by sea/by air/by rail- podróżować drogą lądową to travel overland- transportować coś drogą powietrzną to transport sth by air- odkryć nową drogę morską to discover a new sea route3. (kierunek) way; (trasa) route- iść/jechać okrężną drogą to take a circuitous a. roundabout route- nałożyć a. nadrobić drogi to go the long way round- po drodze (na trasie) [odwiedzić, zrobić zakupy, spotkać] on the a. one’s way, along the way; przen. (przy okazji) [nauczyć się, poznać] along the way- po a. w drodze do Dublina on the way a. en route to Dublin- na pocztę jest mi nie po drodze the post office is out of my way- nam było z nim nie po drodze przen. we went our separate ways- pytać kogoś o drogę na dworzec to ask sb the way to the railway station- znać drogę/nie znać drogi (do domu) to know/not know the way home- wskazać komuś drogę to tell a. show sb the way- pomylić drogę to go the wrong way- zgubić drogę to lose one’s a. the way- odnaleźć drogę do domu to find one’s a. the way home- planować drogę ucieczki to plan one’s escape route- droga ewakuacyjna an evacuation route- droga wspinaczkowa Sport a climbing route4. (podróż, wędrówka) way- dzień/kilka godzin drogi od miasta (piechotą) a day’s/several hours’ march away from town; (samochodem) a day’s/several hours’ drive away from town- być w drodze (w podróży) to be on one’s a. the way; [ustawa, premiera] to be in the pipeline przen.- dziecko jest w drodze przen. the baby’s on its way- jedzenie na drogę provisions- ruszać w drogę to set off a. out (on a journey)- być gotowym do drogi to be ready to set off a. out- w drodze powrotnej on the way back- droga tam i z powrotem zajęła nam godzinę the round trip took us an hour- w drogę! (wyruszając) time to go!; (kontynuując) on we go!- szerokiej drogi have a safe journey a. trip!5. (możność poruszania się) zajechać komuś drogę to drive out in front of sb- zastawić/zablokować drogę to block the way a. road, to bar the way- ustąpić komuś drogi to give way to sb- zejść komuś z drogi to get out of sb’s way- odciąć komuś drogę to cut sb off- z drogi! get out of the way!, clear the way!, make way!- droga wolna! (w ruchu publicznym) the road is clear!; (brak niebezpieczeństw) the coast is clear!; (rób jak chcesz) suit yourself!6. (sposób) means; (tryb) channel- droga do (osiągnięcia) celu/zdobycia popularności the means of achieving one’s aims/of gaining popularity- pokątne drogi zdobywania informacji/zarabiania pieniędzy devious ways a. means of obtaining information/earning money- najlepsza droga rozwiązania konfliktu the best way to settle a conflict- mieć przed sobą tylko jedną drogę to have no alternative- mieć przed sobą dwie drogi to have two possibilities a. choices- drogą dyplomatyczną/służbową through (the) diplomatic/official channels- odstąpić od drogi prawnej to settle a case a. dispute out of court- wstąpić na drogę prawną to take legal action- rozstrzygać sprawę drogą polubowną Prawo to settle a case out of court- w drodze przetargu/losowania by tender/drawing lots- w drodze wyjątku as an exception, exceptionally- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted diseases- drogą radiową over the radio7. (ciąg wydarzeń, los) road, way- na drodze do gospodarki rynkowej on the road to a/the market economy- pomóc komuś w drodze do sławy/sukcesu to help sb on the road to fame/success- ich drogi się rozeszły they have drifted apart8. Fiz., Mat. path Ⅱ drogi plt Med. (moczowe, łzowe, żółciowe) ducts- drogi oddechowe airway- □ droga bita Techn. a surfaced a. paved road- droga hamowania Aut. stopping a. braking distance- droga (do) kołowania Lotn. taxiwayBibl. Via Dolorosa, Way of the Cross ; Relig., Szt. Stations a. way of the Cross ; przen. via dolorosa, trials and tribulations- Droga Mleczna Astron. the Milky Way- droga startowa Lotn. runway- droga żelazna przest. railway, railroad US■ ostatnia droga funeral rites pl a. obsequies pl- być w drodze przen. to be on the way- swoją drogą any way, while we’re about it- tylko kaszlesz, ale swoją drogą mógłbyś pójść do lekarza you’re only coughing, but while you’re about it you could go to the doctor(’s)- być na dobrej/złej drodze to be on the right/wrong track- chadzać a. chodzić własnymi drogami to go one’s own way, to be a lone wolf- sprowadzić a. zwieść kogoś na złą drogę to lead sb astray- zejść na złą drogę to stray from the straight and narrow- zawrócić ze złej drogi to get back on the straight and narrow- szukać drogi/znaleźć drogę do kogoś to try to find/to find a way of making contact with sb- znaleźć się na rozstajnych drogach a. na rozstajach dróg to be at a crossroads- komu w drogę, temu czas time to hit the road a. trail US pot.- nie tędy droga we/you are off a. way off beam pot.; we/you are on the wrong track- wstąpił do piekieł, po drodze mu było przysł. he couldn’t have gone a longer way round- droga do serca mężczyzny wiedzie przez żołądek przysł. the way to a man’s heart is through his stomach przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dr|oga
-
15 wytrzym|ać
pf — wytrzym|ywać impf vt 1. (nie ulec) to withstand [obciążenie, napięcie, uderzenie]; (przetrwać czas) to last out; (nie poddać się) to hold out; (przetrzymać psychicznie) to hold on- wytrzymać napór wroga to withstand an enemy attack- wytrzymać głód to bear one’s hunger- wytrzymać czyjeś spojrzenie to steadily return sb’s gaze- wytrzymać tempo marszu/biegu to stand the pace of a march/run- nie mógł wytrzymać w domu he couldn’t bear it at home- musisz (to) wytrzymać you must hold on- już dłużej nie wytrzymam I can’t stand it any more- jak ty możesz z nim wytrzymać? how do you put up with him?- jest tak gorąco, że nie można wytrzymać it’s so hot it’s unbearable- nie mogę wytrzymać, żeby ci tego nie powiedzieć I just can’t keep from telling you- czy wytrzymają do nadejścia pomocy? can they last out till help arrives?- nie wytrzymał nerwowo i wyszedł he couldn’t bear the tension and went out2. (nakazać czekanie) to keep [sb] waiting, to make [sb] wait- wytrzymał go za drzwiami/do końca zebrania he kept him waiting outside the door/until the end of the meeting- wytrzymała nas całą godzinę she made us wait (for) a whole hour- nie wytrzymywać porównania z kimś/czymś książk. to bear no comparison with sb/sth- nie wytrzymywać krytyki [teoria, twierdzenie, argumenty] to not hold up to criticism- wytrzymać próbę czasu to stand the test of timeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wytrzym|ać
-
16 zasta|ć
pf — zasta|wać impf vt to find [rzecz, osobę]- zastać w domu bałagan to find the house in a mess- zastać kogoś w ogrodzie to find sb in the garden- zastałem go, jak pracował przy samochodzie I found him working on the car- nie zastałem go w domu he wasn’t at home- burza zastała nas w lesie we were out in the forest when the storm came- wojna zastała go w Paryżu the outbreak of war found him in Paris- czy zastałem szefa? is the boss in?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zasta|ć
-
17 ceregiel|ić się
impf v refl. 1. pot. (postępować zbyt uprzejmie) to make a fuss; to make a performance pot.- ceregielić się z kimś/czymś to make a fuss over a. of sb/sth- w szkole nie będą się z tobą tak ceregielić, jak w domu you won’t be made such a fuss of at school as you are at home2. (krygować się) to refuse out of politeness- ceregielił się trochę, ale wziął jeszcze jeden kawałek he refused at first (out of politeness), but then he helped himself to one more piece3. (robić coś wolno) to take a long time (z czymś over sth)- ceregielić się z obiadem/ze sprzątaniem to take a long time over dinner/the cleaningThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ceregiel|ić się
-
18 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
19 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
20 ta|ki
(taka, takie, tacy) pron. 1. (z rzeczownikiem lub zamiast rzeczownika) such- taki samochód/takie zwierzę such a car/an animal- taka pogoda such weather- tacy osobnicy such individuals- nigdy o czymś takim nie słyszałem I’ve never heard of such a thing- dziewczyna taka, jak ty a girl like you- takie wartości jak prawda i miłość such values as truth and love- on nie jest taki, jak myślisz he’s not the kind of person you take him for a. you think he is- z ciebie taki sam znawca jak ze mnie iron. you’re no more of an expert than I am- naucz się akceptować świat takim, jaki on jest you must learn to accept the world as it is- sytuacja jest taka, że nikt nie może być pewnym jutra the situation is such that no one can be certain of tomorrow- jest taki mróz, że nie chce się wychodzić z domu it’s so cold that one doesn’t even want to go out- taki jak such as- duże miasta, takie jak (na przykład) Kraków i Wrocław large cities, such as Cracow and Wrocław- tacy to zawsze mają szczęście people like that are always lucky- w taki sposób this way- w taki sposób, że… in such a way a. manner that…- w taki czy inny sposób somehow or other, one way or another- coś takiego something like that- coś takiego niebieskiego something blue- coś takiego! (zdziwienie, oburzenie) well, well!; well, I never! przest.- kręciła się tu jedna taka some woman was hanging around here- jeden taki próbował, ale mu się nie udało some a. one guy did try, but he wasn’t successful2. (przed przymiotnikiem) so- taki miły/piękny so nice/beautiful- taki wspaniały widok such a magnificent view- on jest taki gruby/wysoki (z towarzyszącym gestem) he’s this fat/tall- dom jest duży, a takiego właśnie potrzebujemy the house is large, which is just what we need- jest taka ładna, jak dawniej she’s as pretty as ever- taki sam the same- dwie kobiety w takich samych sukienkach two women wearing the same dress- taki sam samochód jak mój the same car as mine3. (niedookreślony) to był taki żart it was just a joke- zwyczajna torba, taka papierowa an ordinary bag, a paper one- była jakaś taka zakłopotana she was kind of embarrassed4. pot. (emfatyczne) a takiemu Adamowi niczego nie brak do szczęścia and someone like Adam doesn’t need anything a. has everything he needs■ jako taki (sam w sobie) as such- jest małoletni i jako taki nie może dziedziczyć domu he is a minor and as such he cannot inherit the house- taki a taki such and such; (osoba) so-and-so- pani taka a taka Ms so-and-so- takiego a takiego dnia, o takiej a takiej godzinie on such and such a day at such and such an hour- takie czy inne książki (różne) books of one sort or another- ty taki owaki/taka owaka! you so-and-so!- taki sobie pot. so-so, fair-to-middling- takiego! wulg. (z towarzyszącym gestem) (odmowa) up yours! wulg., get stuffed! GB wulg.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ta|ki
См. также в других словарях:
jak — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} używany w pytaniach zawierających skierowaną do rozmówcy prośbę o wskazanie pewnych okoliczności towarzyszących treści zdania : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie ma — nie było, nie będzie forma nieosobowa zaprzeczona czasownika być 1. «w połączeniu z rzeczownikami (lub odpowiednikami rzeczowników) zwykle w dopełniaczu tworzy zwroty oznaczające nieistnienie, brak czegoś, nieznajdowanie się w określonym miejscu … Słownik języka polskiego
nie — (pisane rozdzielnie) partykuła przecząca 1. w połączeniu z czasownikami a) «stanowi zaprzeczenie jakiejś czynności lub stanu, które dany czasownik wyraża; w konstrukcjach zdaniowych uwydatnia kontrast, przeciwieństwo, stopień nasilenia danej… … Słownik języka polskiego
przyjaciel domu — {{/stl 13}}{{stl 7}} ktoś, kto jest zaprzyjaźniony, zżyty z daną rodziną, z domownikami, kto często bywa w danym domu, traktowany przez domowników prawie jak jeden z nich : {{/stl 7}}{{stl 10}}To przyjaciel domu, nie mamy przed nim tajemnic.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić jak błędna owca — {{/stl 13}}{{stl 7}} chodzić bez celu, nie wiedząc, co robić, być zagubionym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chodzisz po domu jak błędna owca, zamiast się wziąć do jakiejś roboty. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
rządzić się jak szara gęś — {{/stl 13}}{{stl 7}} decydować za kogoś, postępować samowolnie, nie licząc się z nikim : {{/stl 7}}{{stl 10}}Rządzić się jak szara gęś w cudzym domu. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
siedzieć jak na szpilkach — {{/stl 13}}{{stl 7}} być niespokojnym, niecierpliwić się, denerwować się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na przyjęciu u kolegi siedział jak na szpilkach, wiedząc, że w każdej chwili żona może wrócić do domu i go tam nie zastać. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
noga — 1. pot. Brać, wziąć nogi za pas «szybko uciekać, uciec»: Uratował go nalot niemiecki, bo ludziska rozbiegli się w popłochu, a szpieg wziął nogi za pas i nikt go tu więcej nie widział. R. Antoszewski, Kariera. 2. Być gdzieś jedną nogą a) «mieć… … Słownik frazeologiczny
dom — m IV, DMs. u; lm M. y 1. «budynek przeznaczony na mieszkania, na pomieszczenia dla zakładów pracy, instytucji itp.» Dom murowany, parterowy, piętrowy, narożny. Dom nowoczesny, stylowy, staroświecki, zabytkowy. Dom jednorodzinny, wielorodzinny,… … Słownik języka polskiego
dom — 1. Czuć się, zachowywać się jak (u siebie) w domu «czuć się dobrze, swojsko, zachowywać się swobodnie»: Mały natychmiast zdobył sympatię funkcjonariuszy. Bawił się pałką, w dyżurce czuł się jak w domu. SE 17/02/1998. 2. Czyjś dom jest dla kogoś… … Słownik frazeologiczny
iść — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk IXd, idę, idzie, idź, szedł, szła, szli {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przemieszczać się w określonym kierunku, stawiając nogi tak, że w każdej chwili przynajmniej jedna dotyka… … Langenscheidt Polski wyjaśnień